Samoloty znów nad Mazurami – rusza akcja szczepienia lisów
Od 16 do 23 października 2025 roku na Warmii i Mazurach odbędzie się jesienna akcja szczepienia lisów przeciwko wściekliźnie. Z samolotów będą zrzucane specjalne przynęty zawierające szczepionkę – również na terenach w powiecie giżyckim.
To jedno z najważniejszych działań profilaktycznych w regionie. Dzięki regularnym szczepieniom liczba przypadków wścieklizny w Polsce spadła niemal do zera. Akcję koordynuje Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Olsztynie, a jej celem jest ochrona zarówno ludzi, jak i zwierząt.
Dlaczego lisy są szczepione z samolotów?
Lisy są głównym nosicielem wścieklizny w Europie. Choroba przenosi się przez ślinę – najczęściej poprzez ugryzienie. Regularne szczepienia pozwalają utrzymać odporność wśród populacji dzikich zwierząt, ograniczając ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa.
Województwo warmińsko-mazurskie, pełne lasów i niezamieszkałych terenów, to idealne środowisko dla lisów. Dlatego akcje zrzutu szczepionek są tu prowadzone dwa razy w roku – wiosną i jesienią.
Jak wygląda szczepionka dla lisów?
Szczepionka ma postać brązowej, woskowej kostki o zapachu rybnym – lisy chętnie ją zjadają.
W środku znajduje się ampułka z płynną szczepionką, która działa po przegryzieniu.
| Informacje o szczepionce | Dane |
|---|---|
| Kolor i kształt przynęty | Brązowa kostka lub krążek o zapachu rybnym |
| Zawartość | Ampułka z płynną szczepionką |
| Sposób podania | Po zjedzeniu przez lisa (doustnie) |
| Działanie | Wytworzenie odporności na wirus wścieklizny |
| Okres akcji | 16–23 października 2025 |
| Organizator | Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Olsztynie |
Czego nie wolno robić po znalezieniu szczepionki?
Nie dotykaj przynęt gołymi rękami.
Ludzki zapach zniechęca lisy do ich zjedzenia. Szczepionkę należy zostawić dokładnie tam, gdzie spadła.
Nie zabieraj jej do domu, nie pokazuj dzieciom ani zwierzętom.
W razie kontaktu szczepionki z raną lub błoną śluzową należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Jeśli znajdziesz przynętę w miejscu publicznym (np. na chodniku lub placu zabaw) – zgłoś to do najbliższego urzędu gminy lub weterynarza powiatowego.
Ważne zalecenia dla właścicieli psów i kotów
-
W czasie trwania akcji nie puszczaj zwierząt luzem w lesie.
-
Nie pozwalaj im zjadać ani przenosić szczepionek.
-
Upewnij się, że Twój pies lub kot ma aktualne szczepienie przeciw wściekliźnie – to obowiązek każdego właściciela.
-
W razie wątpliwości zapytaj swojego weterynarza o termin kolejnej dawki.
Jak rozpoznać wściekliznę u zwierząt?
Wścieklizna to choroba, która może dotknąć każde ssaki – także ludzi.
Objawy pojawiają się po kilku tygodniach od zakażenia i obejmują:
-
nagłe zmiany zachowania (agresja lub apatia),
-
nadmierne ślinienie,
-
problemy z połykaniem,
-
brak lęku przed ludźmi,
-
w późniejszym stadium – paraliż i śmierć.
Nie istnieje skuteczne leczenie. Jedyną ochroną jest profilaktyka i szczepienia.
Dlaczego akcja jest tak ważna?
Jesienne szczepienia lisów to część ogólnopolskiego programu eliminacji wścieklizny, finansowanego z budżetu państwa i Unii Europejskiej.
W poprzednich latach udało się dzięki nim znacząco ograniczyć zachorowania zarówno u zwierząt dzikich, jak i domowych.
Na Warmii i Mazurach od kilku lat nie odnotowano żadnego przypadku wścieklizny u ludzi, a pojedyncze przypadki u zwierząt dzikich są szybko izolowane.
Kiedy i gdzie odbędzie się zrzut szczepionek?
Akcja obejmie całe województwo warmińsko-mazurskie, w tym:
Giżycko, Węgorzewo, Ełk, Mrągowo, Pisz, Kętrzyn i okolice.
| Etap akcji | Data / miejsce |
|---|---|
| Początek akcji | 16 października 2025 r. |
| Zakończenie | 23 października 2025 r. |
| Tereny objęte zrzutem | Lasy, pola, łąki, tereny wiejskie |
| Miejsca wyłączone | Miasta, drogi, jeziora, obszary zamieszkałe |
Podczas akcji samoloty będą latały na niskiej wysokości, co może być zauważalne z ziemi. To jednak normalny i bezpieczny element działań – nie ma powodów do niepokoju.
Najczęściej zadawane pytania o zrzuty szczepionek dla zwierząt
Kiedy będą zrzucane szczepionki dla lisów w województwie Warmińsko – Mazurskim?
Zrzut szczepionek odbędzie się w dniach 16–23 października 2025 roku. Samoloty będą przelatywać nad lasami, polami i terenami wiejskimi całego województwa warmińsko-mazurskiego, w tym nad powiatem giżyckim i okolicami jeziora Niegocin.
Kto zrzuca szczepionki na lisy?
Szczepionki są zrzucane z samolotów przez specjalistyczne służby weterynaryjne, działające na zlecenie Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Olsztynie.
W akcji uczestniczą także powiatowe inspektoraty oraz służby sanitarne, które rozkładają część przynęt ręcznie na terenach trudno dostępnych dla lotnictwa.
Jak wygląda zrzucanie szczepionki na lisy?
Samoloty lecą na niskiej wysokości i co kilka sekund zrzucają brązowe przynęty o zapachu rybnym, przypominające niewielkie kostki. W środku każdej znajduje się ampułka z płynną szczepionką.
Zrzuty obejmują lasy, łąki i nieużytki, ale nie są prowadzone nad miastami, drogami i zbiornikami wodnymi.
Czy szczepionki dla lisów działają?
Tak. Doustna szczepionka jest w pełni skuteczna – po zjedzeniu przynęty przez lisa jego organizm wytwarza odporność na wirusa wścieklizny.
Dzięki tej metodzie liczba przypadków choroby w Polsce spadła o ponad 95% w ciągu ostatnich dwóch dekad.
Czy lisy można szczepić przeciwko wściekliźnie?
Tak. Szczepienia doustne są najskuteczniejszym sposobem ochrony populacji dzikich lisów przed wścieklizną. To rozwiązanie stosowane w całej Europie, uznane przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (WOAH) za bezpieczne i efektywne.
Jak wygląda szczepionka dla lisów zrzucona z samolotu?
To kostka woskowa lub węglanowa o zapachu rybnym, wielkości ok. 4 cm. W jej wnętrzu znajduje się mała kapsułka z płynną szczepionką. Po przegryzieniu przez lisa preparat trafia do jego organizmu i wywołuje reakcję odpornościową.
Co grozi psu po zjedzeniu szczepionki na lisy?
Dla psa sama przynęta nie jest toksyczna, ale nie powinna być zjadana.
Jeśli Twój pies zjadł lub miał kontakt ze szczepionką, obserwuj go i skontaktuj się z weterynarzem. Lekarz oceni, czy potrzebna jest kontrola lub dodatkowe szczepienie przypominające.
Co, jeśli kot zje szczepionkę na lisy?
Podobnie jak w przypadku psa – nie należy się bać, ale też nie bagatelizować sytuacji.
Jeżeli kot zjadł przynętę, zadzwoń do najbliższego gabinetu weterynaryjnego. Weterynarz udzieli informacji, jak dalej postępować i czy konieczna jest wizyta.
Dlaczego wycofano Rabisin?
„Rabisin” to jedna z dawnych szczepionek stosowanych przeciwko wściekliźnie u zwierząt domowych.
Została zastąpiona nowszymi, skuteczniejszymi preparatami, które mają dłuższy okres działania i mniej skutków ubocznych. W leczeniu dzikich lisów nadal stosuje się inne, specjalistyczne szczepionki doustne.
Czy szczepionki są bezpieczne dla ludzi?
Tak – ale nie należy ich dotykać gołymi rękami. Ludzki zapach może odstraszyć lisy.
W przypadku kontaktu z płynną zawartością szczepionki należy umyć miejsce wodą z mydłem i skontaktować się z lekarzem.
Co zrobić, jeśli znajdę szczepionkę na swojej posesji?
Zostaw ją na miejscu i nie próbuj jej przenosić.
Jeżeli przynęta spadła w miejscu uczęszczanym przez dzieci lub zwierzęta, zgłoś to do urzędowego lekarza weterynarii lub gminy – przynęta zostanie usunięta w bezpieczny sposób.
Czy w czasie akcji można spacerować po lesie?
Tak, ale z zachowaniem ostrożności.
W dniach 16–23 października unikaj dotykania obcych przedmiotów przypominających kostki lub tabletki o intensywnym rybnym zapachu.
Co daje akcja szczepienia lisów?
To działanie profilaktyczne, które chroni nie tylko dzikie zwierzęta, ale i ludzi.
Każda zaszczepiona populacja lisa zmniejsza ryzyko wystąpienia wścieklizny u zwierząt domowych, a tym samym – w całych mazurskich społecznościach.
Edukacja i świadomość – wspólna odpowiedzialność
Wścieklizna to choroba, której można skutecznie zapobiec. Akcja szczepienia lisów to przykład, jak połączenie nauki, współpracy i rozsądku może chronić zdrowie całych społeczności.
Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad:
-
nie dotykaj przynęt,
-
pilnuj zwierząt,
-
szczep swojego pupila,
-
reaguj, jeśli znajdziesz podejrzane zwierzę.
Tyle wystarczy, by Mazury pozostały bezpieczne – dla ludzi i dla zwierząt.
Bezpieczne Mazury zaczynają się od odpowiedzialności
Zrzut szczepionek z samolotów to niecodzienny widok, ale to działanie, które od lat ratuje życie.
Niech tegoroczna akcja przypomni nam, że bezpieczeństwo zaczyna się od świadomości.
Nie tylko tej medycznej – ale też społecznej.
Dbajmy o siebie, swoich pupili i nasz mazurski ekosystem.
