Z Giżycka do Stańczyków – monumentalne mosty, mazurskie pogranicze i wyprawa, którą zapamiętasz

Jeśli masz wolny dzień i chcesz zobaczyć coś naprawdę wyjątkowego, rusz z Giżycka w kierunku Stańczyków. Czeka tam na Ciebie jedno z najbardziej monumentalnych miejsc w całych Mazurach – gigantyczne wiadukty kolejowe z początku XX wieku, które wyglądają jak rzymskie akwedukty. To atrakcja dla każdego, kto ceni naturę, architekturę, historię i… widoki, które zapierają dech.

Po drodze odwiedzisz miasteczka, wsie i punkty widokowe, które same w sobie są warte uwagi. A sama wyprawa – to przygoda, którą zapamiętasz na długo.

Etap 1: Giżycko – Stańczyki

Jak dojechać?

• Dystans: ok. 85 km

• Czas przejazdu samochodem: ok. 1 godzina i 40 minut

• Dojazd: tylko autem – brak dobrego transportu publicznego

Nie musisz znać trasy – wystarczy GPS. Ale warto wiedzieć, co ciekawego czeka po drodze.

Węgorzewo – przystanek z klimatem

Pierwszy większy punkt na trasie. Miasto z urokiem i historią:

• Zamek krzyżacki (dziś hotel i centrum kultury)

• Bulwar nad Węgorapą

• Port, promenada, kawiarnie i dobre miejsce na poranną kawę

Banie Mazurskie – wieś z duszą

Mniej znana, ale bardzo ciekawa:

• Prawosławna cerkiew św. Mikołaja

• Pomnik pogranicznika

• Małe sklepy i bary, idealne na szybki postój

Żytkiejmy – koniec świata?

Ostatnia większa wieś przed Stańczykami. Czujesz już klimat pogranicza:

• Tereny rolnicze, szerokie przestrzenie

• Czyste powietrze i zero turystycznego zgiełku

• Warto się rozejrzeć – to rejon, gdzie spotykają się trzy granice: Polski, Litwy i Rosji

Etap 2: Stańczyki – kolosy w sercu mazurskich lasów

Co to za miejsce?

Wjeżdżając do Stańczyków, jeszcze nie wiesz, co Cię czeka. Ale wystarczy kilka minut – i nagle wyrastają z doliny dwa potężne mosty.

To najwyższe wiadukty kolejowe w Polsce, a przy tym jedne z najpiękniejszych w Europie Środkowej.

Dane techniczne wiaduktów w Stańczykach – ale robią wrażenie

• Długość każdego mostu: ok. 180 metrów

• Wysokość: 36 metrów nad ziemią

• Styl: 5 przęseł łukowych w każdym moście – klasyczna forma akweduktu

• Materiał: żelbet (nowoczesny jak na początek XX wieku)

• Powstały: pierwszy w latach 1912–1914, drugi dobudowany w 1923–1926

• Linia: Gołdap – Żytkiejmy (funkcjonowała bardzo krótko)

Historia wiaduktów, której się nie zapomina

Mosty w Stańczykach powstały jako część ambitnej koncepcji militarno-kolejowej Prus Wschodnich. Linia miała służyć szybkiemu przerzutowi wojsk przy granicy z Rosją. Ostatecznie pociągi kursowały tu zaledwie kilkanaście lat – inwestycja była piękna, ale niepraktyczna.

Po II wojnie światowej linia została zlikwidowana. Tory rozebrano. Ale same wiadukty przetrwały – i przez dekady były ukryte w mazurskich lasach, znane tylko miejscowym.

Co można robić na miejscu?

• Wejść na jeden z mostów – legalnie, po kupnie biletu. Widok z góry jest spektakularny.

• Zejść pod wiadukty – ścieżki prowadzą doliną rzeki Błędzianki. Świetna perspektywa do zdjęć.

• Spacerować po okolicznych wzgórzach i lasach – cisza, natura i punkt widokowy, z którego widać oba mosty na raz.

Praktyczne informacje

• Wstęp płatny: ok. 10–15 zł (zniżki dostępne)

• Parking: tuż przy kasach

• Na miejscu: toalety, pamiątki, food trucki (w sezonie)

• Czas zwiedzania: ok. 1–2 godziny (ale można spokojnie spędzić pół dnia)

Ciekawostki o Stańczykach, które warto znać

• To miejsce było inspiracją dla wielu filmowców, fotografów i twórców podróżniczych

• Latem organizowane są tu skoki na bungee

• Zimą – mosty często spowite są mgłą i śniegiem – robią jeszcze większe wrażenie

• Mosty nie są połączone – każdy funkcjonował jako osobny tor

Bonus: Botkuny – propozycja na kolejną wyprawę

Jeśli zakochasz się w Stańczykach, koniecznie zapisz sobie na przyszłość Botkuny – niedaleko Gołdapi. Mniejsze wiadukty, ale równie piękne. Brak opłat, brak tłumów, więcej spokoju.

To może być świetny pomysł na drugi dzień albo alternatywna trasa, jeśli lubisz mniej znane perełki.

Podsumowanie